Podcast: Play in new window | Download
Subscribe: RSS
بسیاری از راه حل ها و ایده های نوآورانه که در دنیا به کسب و کارهای بزرگ و موفق تبدیل شده اند در ابتدا غیرممکن و حتی احمقانه به نظر می رسیده اند. ما معمولا نوآوری را به صورت یک موضوع تکاملی در نظر می گیریم و اغلب به دنبال راه حل هایی برای بهتر شدن و ارزان تر شدن و راحت تر شدن کارها به صورت تدریجی هستیم اما فناوری های برهم زن (Disruptive) می توانند این فضا را به شدت تغییر دهند و به در مدت زمان کوتاهی بازارها را بر هم بزنند.
از آن جایی که فضای کسب و کار نوآرانه به شدت تحت تاثیر دیجیکالا و اسنپ و تپ سی و شبکه های اجتماعی و … قرار دارد، بسیاری از تیم های نوپای استارتاپی فعال هم دارند مشابه همان کارها را انجام می دهند و وقت و انرژی و پولشان را می گذارند که فروشگاه اینترنتی بهتری یا تاکسی اینترنتی بهتر یا شبکه اجتماعی مخصوص سلبریتی ها و … بسازند. با توجه به اینکه این روش نوآوری تدریجی و تکاملی، کسب و کارهای نوپا را وارد رقابت پر هزینه ای با بازیگران بزرگ بازارهای مربوطه می کند، معمولا نتیجه قابل قبولی بوجود نمی آید. کسب و کارهای بزرگ بازار معمولا پول زیادی دارند، تبلیغات فراوان می کنند و بهترین تکنیسین ها و نیروهای فنی را به استخدام خود در آورده اند تا مجالی به تازه واردها ندهند. استارتاپ های تازه کار به جای کپی کردن بهتر است با استفاده از فناوری های پیشرفته به سراغ رفع نیازهایی بروند که کسی در ایران چندان راه حل بهینه ای برای آن نداشته. در این صورت در بازار کم رقیب و پر از نیاز، مجال رشد و بزرگ شدن پیدا خواهند کرد.
در ادامه تعدادی از این حوزه های فناورانه که در ایران چندان توجهی به آن نشده است را مطرح می کنم به این امید که توجه تیم های استارتاپی به آن جلب شود. البته این را هم اضافه کنم که برخی از این حوزه ها چندان هم لبه فناوری نیستند اما هنوز، فرصت های تجاری بسیار عالی در آن ها وجود دارد و اشباع نشده اند و جای کار زیادی دارند.
کاربردهای فناوری زیستی (Biotechnology)
اگرچه این فناوری هنوز در مراحل ابتدایی توسعه به سر می برد اما در چند سال اخیر پیشرفت قابل توجهی مشاهده می شود. بسیاری از آینده پژوهان باور دارند که این فناوری اثرات چشم گیر و مهمی را در آینده نزدیک بر روی زندگی خواهد گذاشت و شرایط فعلی آن را به کامپیوترهای دهه هفتاد میلادی تشبیه می کنند که به زودی با پیشرفت سریع دنیا را در بر خواهند گرفت.
کاربردهای این فناوری از سلامت گرفته تا تولید، و حتی غذا و کشاورزی را در بر می گیرد و می تواند شاخه های مختلفی داشته باشد. مانند درمان بیماری ها، کندکردن سرعت پیر شدن، اتصال انسان و کامپیوتر، دانلود کردن حافظه، برنامه ریزی و دستکاری ژنتیکی و …
امروزه در ایران آزمایشگاه های مختلفی وجود دارد که در آن DNA به سرعت و با هزینه نه چندان زیاد خوانده می شود و کاربردهای مختلفی هم برای این کار بوجود آمده است مانند تعیین بیماری های ژنتیکی قبل از بارداری از روی DNA پدر و مادر، تشخیص ژن های چاقی و لاغری، بیماری های قبلی و عروقی، و حتی تشخیص نژاد انسان ها و حیوانات.
کشاورزی سلولی و جایگزین‌های گوشت
در دنیا حرکت های جدی ایی برای ایجاد مواد جایگزین گوشت برای تامین پروتئین انجام شده است. انواع گوشت های گیاهی تولید در آزمایشگاه ها تولید شده اند که طعم و خواص مانند گوشت دارند و به زودی در بازارها به صورت عمومی عرضه می شوند. همینطور تولید گوشت حیوانی با استفاده از سلول های بنیادی در آزمایشگاه ها انجام شده است.
یکی از دلایل رشد این فناوری ها، محدودیت دام برای تغذیه میلیاردها نفر انسان روی کره زمین است. دلیل دیگر آن ضرر و زیانی است که پرورش دام در ابعاد وسیع بر روی محیط زیست و آب و هوا می گذارد. بر اساس آمار، بخش کشاورزی، بعد از بخش انرژی، دومین صنعت تولید کننده گازهای گلخانه ای است. همچنین استفاده زیاد از کودها و آنتی بیوتیک ها خاک و آب را ناسالم کرده است.
فناوری کشاورزی سلولی یک فناوری نوظهور و بسیار انقلابی است که بر تولید محصولات کشاورزی از سلول ها با استفاده از ترکیبی از بیوتکنولوژی، مهندسی بافت، زیست شناسی مولکولی و زیست شناسی مصنوعی تمرکز می کند تا روش های جدید تولید پروتئین، چربی و بافت هایی را که از طریق کشاورزی و دامپروری سنتی به دست می آیند، طراحی کند.
در ایران، تولید جلبک به عنوان جایگزین گوشت توسط پژوهشگران در آزمایشگاه ها و در ابعاد بزرگتر در حال انجام است و نمونه هایی از کاربرد آن ها در مواد و نوشیدنی های خوراکی به طور محدود به بازار ارائه شده است. اما این محصولات به نوآوری در روش های تولید انبوه، کاهش قیمت، روش های نوین تجاری سازی، فروش و شبکه پخش مناسب نیاز دارند.
کاربرد گسترده ی این فناوری و ورود محصولات ارزان قیمت به بازارها می تواند بر روی محیط زیست ما اثرات بسیار مفیدی بگذارد.
آموزش
اگر آموزش درست شود، همه چیز به تدریج درست می شود. یکی از مهمترین مشکلات و مسائل بشر در طول تاریخ از عدم آگاهی و نقص در آموزش بوجود آمده است. داشتن نظام های آموزشی قوی به تربیت افراد کارمندان باهوش تر، کارگران ماهرتر و شهروندان آگاه تر و استارتاپ های بهتر منجر می شود. آموزش به اندازه ای مهم است که یک بهبود کوچک در آن می تواند اثرات بزرگی را در رشد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه بگذارد.
تمرکز استارتاپ های این حوزه در دنیا بر روی ایجاد مدل های جدید آموزش می باشد که تفکر نقادانه، خلاقیت، شهرنشینی و مهارت های کاری بهتر را در مقیاس های بزرگ ایجاد می کند. ایده ها و راه حل های نوآورانه ای که فناوری های مختلف را بتواند با روش های تعاملی انسانی و شخصی سازی شده برای افراد ترکیب کند که مدل ها و تجارب آموزشی بهتر را ایجاد کند، شانس بالایی برای تبدیل شدن به کسب و کارهای بسیار موفق خواهد داشت.
اضافه بر آن، بر اساس نتایج تحقیقات، ۹۰٪ توان ذهنی انسان ها قبل از سن ۵ سالگی توسعه پیدا می کند. بنابراین استارتاپ هایی که بتوانند بر روی آموزش کودکان از نوزادی تا سن ۵ سالگی تمرکز کنند و عدالت آموزشی را برای اقشار مختلف جامعه ایجاد کنند می توانند بر شکل گیری نسل های آینده بسیار اثر بگذارند. فناوری های مانند فناوری اطلاعات، پیشرفت توان پردازشی کامپیوترها، ارزان شدن و فراگیری دسترسی به اینترنت و همچنین فناوری ها و پژوهش های روی مغز فرصت مناسبی برای استارتاپ هایی از این جنس ایجاد کرده است.
(ادامه دارد…)
نوبت شماست
به نظر شما استارتاپ ها بهتر است سراغ چه ایده ها و حوزه های دیگری بروند؟ چه مواردی را برای افزودن به لیست بالا پیشنهاد می کنید؟
من فوق لیسانس بیوتکنولوژی میکروبی هستم به نظر من به دلیل اینکه ایده های ازمایشگاهی هزینه های بالایی است و مستلزم استخدام داشتن سرمایه فراوان و پیدا کردن نیرو های انسانی قوی و کارآزموده می باشد شاید تا حدودی مشکل باشد ولی به نظرم ایده هایی در زمینه کشاورزی و غذایی بیشتر میشه بهش پرداخت… مثل تولید انواع قارچ گلهای زینتی و آپارتمانی یا گیاهان دارویی تولید علوفه سبک و زودبازده توت فرنگی ارگانیک تولید زعفران